Het systeem van de loopbaancheques komt te vervallen en wordt vervangen door het systeem van loopbaankrediet.
Hieronder is de conceptnota voor het loopbaankrediet.
MEDEDELING AAN
DE VLAAMSE REGERING
Betreft: Conceptnota Loopbaankrediet
Samenvatting. Deze nota schetst de krachtlijnen voor de hervorming van het instrument van de
loopbaancheques naar het loopbaankrediet met het oog op een meer doelgerichte en
kostenefficiënte inzet van middelen en meer kwalitatieve begeleiding in een gestroomlijnd
landschap. De hervorming richt zich op een meer marktvriendelijke benadering van
loopbaanbegeleiding, waarbij de focus verschuift van een gesubsidieerd loopbaanlandschap naar
een meer private markt, terwijl de overheid de burger blijft ondersteunen door
loopbaanbegeleiding laagdrempelig en financieel toegankelijk te houden. Deze aanpak zorgt voor
een duurzamer loopbaanlandschap, verlaagt administratieve lasten, bevordert professionalisering
en zorgt voor een correcte besteding van publieke middelen.
1. SITUERING
We moedigen werknemers aan om hun loopbaan in handen te nemen. Daarom is het ook
verdedigbaar dat de werknemer in deze ondersteund wordt. Door stil te staan bij welke competenties
versterkt of uitgebreid kunnen worden, bouwen werknemers stap voor stap aan een duurzaam
loopbaanpad dat aansluit bij hun ambities en talenten. Dit helpt hen wendbaar te blijven, werkgeluk
te bevorderen en relevant te blijven op de arbeidsmarkt.
Loopbaanbegeleiding kan een waardevol instrument zijn om werknemers met vragen over hun
loopbaan verder te helpen. Het laat hen reflecteren over hun loopbaan zodat ze weloverwogen
loopbaanbeslissingen kunnen nemen. Daarom werd in 2013 de loopbaancheque geïntroduceerd. De
kost voor de werknemer bedraagt 45 euro voor vier uur begeleiding en de overheid legt tot 681 euro
bij. De werknemer betaalt dus nog niet eens een tiende van de waarde van de cheque. Vanuit
financieel oogpunt is dit geen duurzaam model. Hoewel VDAB het systeem van de loopbaancheques
monitort en metingen naar tevredenheid uitvoert, werd er geen diepgaande beleidsevaluatie opgezet
waarbij de doelmatigheid en de effectiviteit expliciet in kaart werden gebracht.
Daarbij komt dat de kostprijs van loopbaanbegeleiding nooit het voorwerp is geweest van een interne
audit, wat de geloofwaardigheid en onderbouwing van het financieringsmodel verder ondergraaft.
De historische kostprijsberekeningen zijn gebaseerd op niet-marktconforme profielen, zoals masters
met tientallen jaren ervaring, terwijl er tot op vandaag geen formele beroepskwalificatie vereist is
om als loopbaancoach aan de slag te gaan.
Het op 5 juni 2025 afgeronde onderzoek door de Inspectie van Financiën naar de
financieringsstructuren van de loopbaancentra bevestigt dat het huidige systeem van
loopbaancheques dringend aan een grondige hervorming toe is. De studie toont aan dat
loopbaanbegeleiding voor de erkende loopbaancentra een zeer winstgevende activiteit is, waarbij
grote aanbieders een steeds groter marktaandeel verwerven. Opvallend is dat in bepaalde centra tot
50% van de vergoeding voor loopbaanbegeleiding opgaat aan werkingskosten (waaronder ook
interne personeelskosten), wat betekent dat een aanzienlijk deel van de middelen niet rechtstreeks
naar begeleiding gaat, maar naar administratieve tussenstructuren. IF stelt vast dat de eigen inbreng
van de onderzochte loopbaancentra minimaal is, wat hun rol reduceert tot die van een administratief
doorgeefluik — een dure tussenlaag. De Inspectie van Financiën baseerde zich hiervoor op enerzijds
een financiële analyse van de jaarcijfers van 133 loopbaancentra en anderzijds een analyse van de
opgevraagde boekhoudkundige stukken van 9 bedrijven die een loopbaanchequevergoeding
ontvingen van meer dan €500.000 euro. De Inspectie van Financiën acht het niet wenselijk om de
onderzochte groep uit te breiden omdat dit volgens hen niets toevoegt aan de conclusies en niet in
verhouding is tot de benodigde werktijd om een analyse te kunnen maken. De Inspectie verduidelijkt
daarnaast ook dat hun rapport niet gezien mag worden als een beleidsevaluatie.
Een hervorming dringt zich op waarbij efficiëntie, transparantie en een correcte inzet van publieke
middelen voorop staan.
We hervormen het huidige systeem van loopbaancheques naar een nieuw model van loopbaankrediet:
Een digitale portefeuille die burgers op een laagdrempelige manier rechtstreeks toegang biedt tot
loopbaanbegeleiding, zonder onnodige tussenstructuren. In dit vernieuwde systeem kan de burger
rechtstreeks bij de loopbaanbegeleider terecht en wordt de loopbaanbegeleider rechtstreeks door de
overheid vergoed voor zijn of haar prestaties. Deze hervorming leidt vanzelf tot een geleidelijke
overgang van het gesubsidieerde landschap naar een meer marktgedreven werking. Zo evolueren we
naar een duurzamere en efficiëntere sector, die ruimte laat voor groei en professionalisering. We
combineren op deze manier de voordelen van een dynamische markt met een lage financiële drempel
voor wie een nieuwe stap wil zetten in zijn of haar loopbaan.
Regeerakkoord 2024-2029
Voor het aanbieden van beroepsopleidingen en loopbaanbegeleiding gaan we kostenefficiënt te werk,
met als gevolg dat deze grotendeels verschuiven naar privé- en publieke partners.
Beleidsnota Werk 2024-2029
Loopbaanbegeleiding aangeboden via partners draagt bij aan het bieden van een
loopbaanperspectief. Het instrument van de loopbaancheques wordt hervormd met het oog op een
meer doelgerichte en kostenefficiënte inzet van middelen.
2. TOEKOMSTGERICHTE LOOPBAANBEGELEIDING
2.1 Van loopbaancheque naar loopbaankrediet
Burgers met meer dan 7 jaar werkervaring krijgen – net zoals nu met de loopbaancheques – een
online portefeuille met daarin 6 uur loopbaanbegeleiding aan een sterk verlaagd tarief, het
loopbaankrediet genoemd. Dit loopbaankrediet kan doorheen de volledige loopbaan opgenomen
worden in blokken van 2 uur. Het loopbaankrediet zal zeer eenvoudig opgenomen kunnen worden.
We bekijken hiervoor de mogelijkheden om dit de integreren in ‘Mijn Burgerprofiel’, de centrale en
digitale toegangspoort van de Vlaamse overheid. Daarnaast wordt voorzien in de ontwikkeling van
een registratietool voor loopbaanbegeleiders. Via deze tool kunnen loopbaanbegeleiders zich
registreren als aanbieders die werken met het loopbaankrediet (wanneer zij aan onderstaande
voorwaarden voldoen) en hun gepresteerde uren registreren in functie van uitbetaling en monitoring.
De ontwikkelingskosten van deze digitale toepassingen worden binnen de daartoe voorziene
kredieten opgevangen en doen geen afbreuk aan het jaarlijks voorziene budget voor
loopbaanbegeleiding. Per uur loopbaanbegeleiding zal de burger een beperkte eigen bijdrage betalen
van maximaal 25 euro per uur via het online betalingssysteem. We zorgen hierbij voor een sociale
correctie waarbij kortgeschoolden 15 euro per uur loopbaanbegeleiding betalen en midden- en
hooggeschoolden 25 euro per uur loopbaanbegeleiding.
Wanneer de loopbaanbegeleiding heeft plaatsgevonden, zal de Vlaamse overheid de
loopbaanbegeleider rechtstreeks uitbetalen via een eenvoudige en laagdrempelige digitale toepassing.
Hierbij wordt een marktconforme verloning van 90 euro per uur (excl. BTW) gehanteerd voor de
loopbaanbegeleider. Dit tarief is vastgesteld op basis van gangbare tarieven vastgesteld door
Federgon en de bevindingen uit het onderzoek van de Inspectie van Financiën Ook in het nieuwe
systeem wordt kwaliteitsopvolging structureel ingebouwd, zodat de hoge standaarden gewaarborgd
blijven. Er wordt actief gemonitord om te waarborgen dat de tijd voor de begeleiding efficiënt en
doelgericht wordt ingezet.
Het uitgangspunt van loopbaanbegeleiding wordt hierbij zoals in het huidige BVR betreffende
loopbaanbegeleiding (Artikel 2, 3°) behouden. We bekijken in de totstandkoming van het
loopbaankrediet welke taken we nog wel en niet verwachten die de loopbaanbegeleider concreet
moet opnemen (cfr. o.a. Artikel 4 van het huidige BVR betreffende loopbaanbegeleiding).
Dit zal onder andere inhouden dat loopbaanbegeleiding gericht is op het versterken van de duurzame
inzetbaarheid van individuen en het bevorderen van hun positie op de arbeidsmarkt. Van de
loopbaanbegeleider wordt verwacht dat hij of zij een duidelijke en wetenschappelijke methode
hanteert en arbeidsmarktexpertise toont. Dit omvat onder meer het in kaart brengen van de
competenties van de klant, het bepalen van een concreet loopbaandoel en het opstellen van een
stappenplan om dat doel te bereiken. Daarnaast kan de loopbaanbegeleider, waar nodig,
doorverwijzen naar passende opleidingen of aanvullende trajecten die de kansen op de arbeidsmarkt
vergroten.
Tevens wordt de mogelijkheid onderzocht om een derdebetalersysteem in te voeren, waardoor
werkgevers kunnen bijdragen in de kosten. De geraamde kosten voor loopbaanbegeleiding bedragen
10 miljoen euro in het nieuwe systeem van loopbaankrediet. Het loopbaankrediet zal niet langer
opgevolgd worden door VDAB, maar door WEWIS, met als doel de inwerkingtreding op uiterlijk 1
januari 2027.
2.2 Administratieve eenvoud
In het nieuwe systeem streven we naar maximale administratieve eenvoud met aandacht voor de
kwaliteit van de dienstverlening. We zorgen voor eenvoudige procedures en maken de drempels voor
gebruikers en loopbaanbegeleiders zo laag mogelijk. We zetten hiervoor in op eenvoudige en
toegankelijke digitale toepassing. We vermijden overbodige tussenstructuren en zorgen voor een
transparante besteding van overheidsmiddelen.
2.3 Professionalisering van loopbaanbegeleiding
Loopbaanbegeleiders die loopbaanbegeleiding willen aanbieden onder het systeem van
loopbaankrediet zullen zich daarvoor kunnen registreren bij het departement WEWIS. Hiervoor
verwachten we dat loopbaanbegeleiders aantonen dat ze beschikken over:
- een relevant bachelor- of masterdiploma; Dit op basis van een bij MB vastgestelde lijst die aan de Vlaamse Regering wordt meegedeeld;
- een beroepskwalificatie loopbaanbegeleider;
- en 3 jaar relevante beroepservaring in het brede domein van psychologische begeleiding, loopbaanbegeleiding, loopbaanoriëntatie of -coaching, outplacement of werkzoekendenbegeleiding of personeels- en organisatiebeleid.
De extra diplomavoorwaarde voor nieuwe loopbaanbegeleiders zorgt voor meer diepgaande
vakinhoudelijke kennis en bredere competenties, waardoor zij complexe loopbaanvraagstukken
professioneel kunnen aanpakken. Dit waarborgt de kwaliteit en professionaliteit van de begeleiding,
zodat burgers optimale ondersteuning krijgen.
Loopbaanbegeleiders moeten bij hun registratie geen kwaliteitscertificaat van WEWIS voorleggen. Uit
een interne analyse blijkt dat het behalen van deze registratie geen garantie biedt of impact heeft op
de kwaliteit van de dienstverlening. Loopbaanbegeleiding is een persoonlijke dienstverlening, de
kwaliteit van de begeleider, de opleiding en ervaring bepalen zodanig de kwaliteit van deze
dienstverlening. Om het kwalitatieve beheer van financiële middelen te waarborgen, vragen we aan
de loopbaanbegeleider aan te tonen dat hij/zij de financiële middelen efficiënt en volgens de
wettelijke voorschriften beheert en kan aantonen dat hij/zij financieel gezond is.
Loopbaanbegeleiders die reeds actief waren voor 1-1-2024 in het systeem van de loopbaancheques en
een gelijkstelling voor de beroepskwalificatie verkregen via het online loket van VDAB kunnen zich
registreren als loopbaanbegeleider om te werken onder het systeem van loopbaankrediet.
Loopbaanbegeleiders die actief waren na 1-1-2024 en voor 31-12-2025 in het systeem van
loopbaancheques kunnen zich registreren als loopbaanbegeleider om te werken onder het systeem
van loopbaankrediet wanneer ze een beroepskwalificatie aantonen en 3 jaar relevante werkervaring.
Zij hoeven niet te beschikken over een relevant bachelor- of masterdiploma.
We houden hierbij vast aan de afspraken die reeds opgenomen werden in het Besluit van de Vlaamse
regering (2023) omtrent de beroepskwalificatie voor loopbaanbegeleiders die reeds actief zijn in het
landschap.
2.4 Systematische evaluatie
We zetten in op een systematische evaluatie van loopbaanbegeleiding om de doelmatigheid te
waarborgen en de kwaliteit van de dienstverlening te monitoren. Enerzijds voeren we een algemeen
en breed onderzoek uit naar de doelmatigheid en effectiviteit voor loopbaanbegeleiding. Anderzijds
wordt een systematische monitoring opgezet van het loopbaankrediet, waarbij de inhoud en focus
van deze monitoring worden bepaald op basis van de resultaten van het algemene onderzoek. De
doelmatigheid van de loopbaanbegeleiding en het toekomstige loopbaankrediet als gesubsidieerd
instrument wordt systematisch geëvalueerd om te garanderen dat ze effectief bijdragen aan het
geven van loopbaanperspectief en duurzaam aan het werk houden van mensen op de arbeidsmarkt.
2.5 Overgangsmaatregelen
Binnen het huidige budget voor de loopbaancheques zorgen we voor overgangsmaatregelen die
gelden tot het loopbaankrediet zijn intrede maakt. Aangekochte loopbaancheques kunnen uiteraard
ingezet worden, zolang het systeem van loopbaankrediet nog niet operationeel is. Niet gebruikte
loopbaancheques worden terugbetaald aan de burger.
2.5.1 Recht op loopbaancheque van 4 uur
Binnen de overgangsmaatregelen wordt het systeem van loopbaancheques beperkt tot één
loopbaancheque, die goed blijft voor 4 uur loopbaanbegeleiding. Burgers die reeds gebruik maakten
van een eerste loopbaancheque, hebben in het nieuwe systeem van loopbaankrediet nog recht op 2
uur loopbaankrediet. Burgers zijn uiteraard vrij de loopbaanbegeleiding zelf verder te zetten buiten
het systeem van de loopbaancheques (of loopbaankrediet).
Burgers die reeds meerdere loopbaancheques hebben gebruikt, zullen in het nieuwe systeem geen
loopbaankrediet meer hebben. Zo wordt het recht van de burger op loopbaancheques overgeheveld
naar het loopbaankrediet.
In het licht van de overgangsperiode, wordt de geldigheidsduur van de loopbaancheque beperkt tot
zes maanden. Momenteel geldt voor de loopbaancheque dat de gebruiker binnen drie maanden na
ontvangst van de cheque het eerste begeleidingsgesprek dient te hebben. Na dit eerste gesprek is het
mogelijk om de resterende uren binnen een termijn van twaalf maanden op te nemen.
2.5.2 Eigen bijdrage wordt verhoogd
We verhogen de eigen bijdrage voor de loopbaancheque van 45 euro naar 90 euro. Dit komt neer op
een bijdrage van 22,5 euro per uur voor de eerste 4 uur loopbaanbegeleiding. Zo wordt de cheque
meer marktconform, maar blijft loopbaanbegeleiding laagdrempelig voor werknemers.
2.5.3 Vergoeding voor loopbaanbegeleiding wordt beperkt
De vergoeding die gemandateerde loopbaanbegeleiders ontvangen voor het eerste pakket van 4 uur
loopbaanbegeleiding wordt beperkt van 726,32 euro naar 435,6 euro. De vergoeding voor
gemandateerde loopbaanbegeleiders wordt hiermee verlaagd van 181,58 euro per uur naar 108,9 euro
inclusief BTW (90 euro per uur excl. BTW), rekening houdend met een marktconform uurloon en de
vereiste administratie.
Voor de loopbaancheques die zijn aangevraagd voor inwerkingtreding van deze bovengenoemde
wijzigingen na aanpassing van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 mei 2013 betreffende
loopbaanbegeleiding blijft de vergoeding per uur 181,58 euro inclusief BTW.
Het staat de loopbaanbegeleider vrij om naast de gesubsidieerde loopbaanbegeleiding met
loopbaancheques zelf loopbaanbegeleiding aan te bieden aan andere tarieven.
Wat betreft de gevraagde administratieve taken wordt de nazorg geschrapt en wordt de
bewaartermijn herleid van 10 jaar naar 5 jaar voor het bijhouden van administratieve dossiers. De
toepassing van de digitale handtekening werd recent verruimd en vereenvoudigd.
2.5.4 Bewarende maatregel
De huidige bewarende maatregel wordt opgeheven op het moment van de inwerkingtreding van deze
bovengenoemde wijzigingen na aanpassing van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 mei 2013
betreffende loopbaanbegeleiding. Dit gebeurt zo snel mogelijk.
2.5.5 Beroepskwalificatie
De Vlaamse regering keurde op 15 december 2023 het besluit van de Vlaamse Regering goed dat de
voorwaarden om te werken als loopbaanbegeleider verandert. Het hebben van een
beroepskwalificatie loopbaanbegeleider (VKS-6) werd een bijkomende mandaatvoorwaarde voor een
loopbaancentrum en een professional die binnen het kader van loopbaancheques als
loopbaanbegeleider werkt. Dit moet de deskundigheid van de loopbaanbegeleider aantonen. Deze
maatregel gaat in van zodra er voldoende toegankelijke manieren zijn om een beroepskwalificatie te
behalen via Ministerieel Besluit en wordt voorgelegd aan de Raad van Bestuur van VDAB. Op dit
moment zijn er 9 erkende beroepskwalificerende trajecten tot loopbaanbegeleider.
In de huidige overgangsperiode hebben de reeds actieve loopbaancentra en -begeleiders tot 31
december 2029 de tijd om een beroepskwalificatie te behalen. Loopbaanbegeleiders kunnen een
gelijkstelling voor deze beroepskwalificatie aanvragen. Vanaf 12 mei 2025 is dit mogelijk via het loket
gelijkstelling bij VDAB. Wanneer reeds actieve loopbaanbegeleiders geen gelijkstelling behalen, kunnen
zij een beroepskwalificatie behalen via een opleiding of een EVC-traject.
In lijn met het beleid van de vorige regering zetten we de kwaliteitsborging van de
loopbaanbegeleiding verder en verhogen we de kwaliteit van het huidige systeem. Daarom laten we
de mandaatvoorwaarde (beroepskwalificatie) in werking treden op 1 september 2025 via Ministerieel
Besluit. Daarnaast beperken we de overgangsperiode voor het behalen van de beroepskwalificatie:
– Startende loopbaanbegeleiders vanaf 1-9-2025 moeten direct een beroepskwalificatie kunnen
voorleggen. De gedoogperiode wordt opgeheven.
– Loopbaanbegeleiders die reeds actief waren voor 31-8-2025 krijgen uitstel tot de
inwerkingtreding van het loopbaankrediet om aan deze voorwaarde te voldoen.
Loopbaanbegeleiders die reeds actief waren voor 1-1-2024 kunnen een gelijkstelling met de
beroepskwalificatie aanvragen via het loket van VDAB.
2.6 Loopbaanoriëntatie
Loopbaankrediet zal beschikbaar zijn voor burgers die 7 jaar werkervaring hebben. Maar ook
jongeren worstelen vaak met loopbaanvragen aan de start van hun loopbaan. Daarom maken we
Europese middelen vrij om in te zetten op loopbaanoriëntatie voor jongeren die klaar zijn voor werk
of al werken maar nog niet precies weten welke richting ze uit willen. Deze dienstverlening zal erop
gericht zijn om – jongeren te begeleiden bij de oriëntatie in hun loopbaan en hen te helpen om te
ontdekken op welke competenties ze moeten inzetten en hoe ze dat kunnen doen om een duurzame
job te vinden die bij hen past. We zorgen hier voor laagdrempelige en toegankelijke begeleiding, gratis
voor jongeren, die leidt tot advies over de verschillende beroeps- en leermogelijkheden.
Loopbaanoriëntatie voor jongeren zal opgestart worden in het voorjaar van 2026 en zal aanvullend
zijn aan het huidige oriëntatieaanbod van VDAB.
3. BESTUURLIJKE EN MAATSCHAPPELIJKE IMPACT
De conceptnota impliceert geen financieel of budgettair engagement, de financiële en budgettaire
engagementen worden pas bevestigd bij de uitvoering van deze conceptnota die volgt uit de
principiële goedkeuring van deze conceptnota.
4. VERDER TRAJECT
De Vlaamse Regering neemt akte van de inhoud van de conceptnota ‘Loopbaankrediet’ en vraag de
Vlaamse Minister van Onderwijs, Justitie en Werk de inhoud van deze conceptnota uit te werken in
regelgeving en deze ter goedkeuring voor te leggen aan de Vlaamse Regering. De SERV zal via de
geijkte procedures hun advies kunnen geven op de op dat moment voorliggende regelgeving.
De Vlaamse minister van Onderwijs, Werk en Justitie,
Zuhal DEMIR
